كاریگهریی بهرنامهیهكی فێركاریی لهسهر بنهمای بیركردنهوهی داهێنهرانه بۆ گهشهپێدانی لێهاتووییهكان له بابهتی داڕشتنی وێنهكێشان
ٲثر برنامج تعلیمی علی ٲصول التفكیر الٳبداعي لتنمية مهارات التكوین الصوري لدی الطلبة
DOI:
https://doi.org/10.32410/huj-10485الكلمات المفتاحية:
داڕشتنی وێنەکێشان، بیرکردنەوەی داهێنەرانە، لێهاتوویی داڕشتن، بەرنامەی فێرکاری، التکوین و الرسم، التفكیر الٳبداعي، مهارة الرسم، البرامج التعلیمیةالملخص
هذا البحث بعنوان (ٲثر برنامج تعلیمی علی ٲصول التفكیر الٳبداعي لتنمية مهارات التكوین الصوري لدی الطلبة )، حیث یكون البحث عن طریق وضع برنامج علی ٲساس التفكیر الٳبداعي بطریق علمیة في ضوء تفكير جدید ٳبداعي. الهدف من هذا البحث هو الكشف عن تٲثیر البرامج التعلیمیة علی تنمیة مهارات التعبیر وٳبراز الفرق بین الجنسین (الذكرن والٲنثی) من حیث درجة تٲثیر البرنامج التعلیمي علی تنمیة مهارات التعبیر (التكوین الصوري، والتفكیر المبدع في االتكوین) لدی طلبة الفن التشكیلي، قسم الرسم للمرحلة الرابعة التابع لمعهد الفنون الجمیلة في جمجمال، حیث اتخذت جمیع الٳجراءات اللازمة وباستخدام منهج تجریبي. فقد وصل عدد المتعلمین (۱٨) طالبا وطالبة ضمن مجموعة مقصودة واحدة، وقد تم اجراء معاییر الصدق والثبات للظاهر والمضمون ، وثبت المحتویات. وقد تم اختبار القبلي الٲول، وتم تحدید الاحتیاجات في ۱۲ مادة تعلیمیة حول طرق التفكیر الٳبداعي معتمدا علی تجربة الخبراء والمصادر العلمیة. تتكون العملیة من اختبار نظري وعملي، حیث تم تقییم الناحیة العملیة من قبل لجان فنیة مختصة واستعمال المعادلة الٳحصائیة ( (Mann Whitney U test, Wilcoxon Test ) لٲجل تحلیل المعلومات . وقد توصل الباحث ٳلی النتائج التالیة :
١. وجود تٲثیر ٳیجابي للبرامج التعلیمیة لتنمیة مهارات التكوین الرسم للطلبة.
۲. للبرامج التعلیمیة ٳیجابي للذكر والٲنثی .
پوختە
ئهم توێژینهوهیه به ناونیشانی (كاریگهریی بهرنامهیهكی فێركاریی لهسهر بنهمای بیركردنهوهی داهێنهرانه بۆ گهشهپێدانی لێهاتووییهكان له بابهتی داڕشتنی وێنهكێشان لای خوێندكاران). توێژینهوهكه له میتۆدی ئهزموونی پێكدێت كه ئامانجی زانینی كاریگهری بهرنامه فێركارییهكهیه لهسهر گهشهپێدانی لێهاتووییهكانی داڕشتنی وێنه كێشان. وه ئامانجی دووهم زانینی جیاوازیی ئامارییه له نێوان ڕەگهز سهبارهت به كاریگهری بهرنامه فێركارییهكه لهسهر ههریهك له (داڕشتنی تابلۆ، بیركردنهوهی داهێنهرانه له داڕشتندا) كه به پێكهاتهكانی گهشهپێدانی لێهاتووییهكانی داڕشتن دادهنرێن. ئهم توێژینهوهیه لای خوێندكارانی قۆناغی چوارهمی پهیمانگای هونهرهجوانهكانی چهمچهماڵ، بهشی شێوهكاریی لقی وێنهكێشان ئهنجامدرا. ژمارهی نموونهی توێژینهوهكه (18) خوێندكاربوو كه بهسهر یهك گروپی ئهزموونیدا دابهشكران. جێبهجێكردنی بهرنامهكه ماوهی( 6 )ههفتهی خایاند. تایبهتمهندیه سایكۆمتریهكان بۆ ئامڕازهكانی توێژینهوهكه ئهنجامدرا. پێش بهئهنجام گهیاندی بهرنامهكه توێژهران ههستان بهوهرگرتنی زانیاری لای نموونهی توێژینهوهكه له سهر له تاقیكردنهوهی یهكهم (Pre-test). دوای كۆتایهاتنی بهرنامه فێركاریهكه توێژهران ههستان بهوهرگرتنی زانیاری لهسهر تاقيكردنهوهی دووهم (post-test). هاوكێشهی ئاماریی Wilcoxon Test) , Whitney U test Mann ) بۆ مهبهستی شیكاریی داتا و زانیارییهكان بهكارهێنران. دهرئهنجامی توێژینهوهكه دهركهوت كه بهرنامه فێركارییهكه كاریگهرییهكی ئهرێنیی ههیه لهسهر گهشهپێدانی لێهاتووییهكانی داڕشتن لای خوێندكارانی پهیمانگای هونهرهجوانهكان. سهبارهت به جیاوازی نێوان ڕەگهز ، سهرهڕای بوونی جیاوازی ئاماری له تاقیكردنهوهی یهكهمدا له (داڕشتنی تابلۆدا) ، دهرهنجامی توێژینهوهكه دهریخست كه جیاوازی ئاماری نیه له نێوان ههردوو ڕەگهز له تاقیكردنهوهی دووهمدا. بهو واتایهی كه ههردوو ڕەگهز هاوشێوهی یهكتر سوودی ئهرێنی له بهرنامه فێركارییهكه دهبینن له داڕشتنی تابلۆدا. بهڵام به پێچهوانهوه، له بیركردنهوهی داهێنهرانه له داڕشتندا جیاوازی نهبوو له له نێوان ههردوو ڕەگهز له تاقیكردنهوهی یهكهمدا، بهڵام له تاقیكردنهوهی دووهمدا جیاوازی ئاماری له نێوان ههردوو ڕەگهز له بیركردنهوهی داهێنهرانه له داڕشتندا بهدیكرا.
المراجع
أ. سهرچاوه كوردیهكان
- میراودهلی،كهمال(2009):فهلسهفهی جوانی هونهر،قانع سلێمانی.
- ڕۆستهم زاده،محمد.س،(2012):هونهر و تهكنۆلۆژی،،موكریانی،ههولێر.
- خهڵهف سهعید،پێشڕو(2017)دهرونزانی گشتی،،یاد،سلێمانی
- حهمهدهمین، ڕههزان قادر(2020): پێوانهو ههڵسهنگاندن،سۆفیا،.
- بۆكانی،سابیر(2020):میتۆدی توێژینهوهی زانستی،چوارچرا،سلێمانی.
- عهلی،خهلیل(2022)پهروهردهیی هونهر،چاپخانهی سهردهم،سلێمانی.
- سیف،علی اكبر،وهرگێڕان، محمد ناسر(2022)دهرونناسی پهروهردهیی(فێربوون و فێركاری) بهرگی یهكهم،چاپخانه،تاران
ب.سهرچاوه عهرهبیهكان
-حمید،رجاء رشید.(2020):تاثيرات الموديلات التعليمية باستخدام التخطيط والاوان لتنمية مهارات الرسم والتحصيل المعرفي لطبة قسم التربية الفنية.مجلة نسق.
-رضا,الاء عبد الحسن,(2021): برنامج تعليمي لتنمية مهارات الادراك البصري لطالبات المرحلة المتوسة في الرسم بالاوان. مجلة دراسات تربوية(56).
-عبدالكریم،ولیدصوافطهة(2008):تنمیة مهارات التفكر الابداعی ،،عمان الاردن.
-العتوم،یوسف، والجرح، عبدالناصر (2009): تنمیة مهارات التفكر)، ط2 ،عمان الأردن.
-دعمس، مصطفی نمر(2008) :مهارات التفكیر، غیداء، عمان الأردن.
- عبد الكریم،سعید(2006):المدخل الی الابداع،،دار الثقافة،الأردن.
ت. سهرچاوهی فارسی:
-خسرو خسرو،زندهروان نسرین(2019):نسبت سنجی تاریخی مدرن با اثار هنرمندا معاصر ایران.رهپور هنر، شماره،3.
-فرند،دیوید،نورپور(2006):كمپوزیسیون در نقاشی،دنیای نو.
-پاكباز،رویین(2008):دایرة المعارف هنر،،فرهنگ معاصر.
-گودرزی،مرتضی(2013):روش تجزیه و تحلیل أثاری نقاشی.عطائی.
-اكبرزاده،جواد(2016 ):اهمیت تركیب بندی در نقاشی، ،توس.
-رضازاده،هما(2015 ):أموزش خلاقیت هونهر،. مجله أموزش.
-حیلیمی،محمد حسین( 2012):اصول و مبانی هنرهای تجسمی(زبان،بیان،تمرین)، ، كتابخانهی ملی ایران.
ج.سهرچاوهی ئیگلیزی
Redifer, J. L., Bae, C. L., & Zhao, Q. (2021). Self-efficacy and performance feedback: Effects on cognitive load during creative thinking. Learning and Instruction, 71, 101395.
Eshet, Y., & Margaliot, A. (2022). Does creative thinking contribute to the academic integrity of education students?. Frontiers in Psychology, 4709.
Akhmedov, M. U., & Kholmatova, F. (2021). FORMATION OF CREATIVE PROCESSES IN STUDENTS THROUGH TEACHING COMPOSITION IN FINE ARTS. Збірник наукових праць ΛΌГOΣ.
Nozimovich, T. N., Ibrahimovna, Y. N., & Ravshanovich, J. R. (2020). Development Of Student’s Creative Abilities In The Fine Arts In The Higher Education System. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 2(07), 232-238.
Boltabayevich, B. B., & Pardaboy, K. (2020). Scientific and theoretical aspects of the formation of compositional abilities of students in painting classes. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 8(3).
Hataf, A. H., & Jabr, M. S. (2020). The Aesthetics of the Decorative Composition of the Basmalah in Contemporary Arab Painting. PalArch's Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology, 17(7), 3637-3650.
Shao, J., & Qin, S. (2021, January). Analysis of Composition Elements in Oil Painting Sketching. In The 6th International Conference on Arts, Design and Contemporary Education (ICADCE 2020) (pp. 264-267). Atlantis Press.
Senel, M., & Bagçeci, B. (2019). Development of Creative Thinking Skills of Students through Journal Writing. International Journal of Progressive Education, 15(5), 216-237.
Ritter, S. M., Gu, X., Crijns, M., & Biekens, P. (2020). Fostering students’ creative thinking skills by means of a one-year creativity training program. PLoS One, 15(3), e0229773.
التنزيلات
منشور
إصدار
القسم
الرخصة
الحقوق الفكرية (c) 2023 Ako Hama Khasraw, Jawad Niaamat Hussein
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
يوافق المؤلفون الذين ينشرون في هذه المجلة على المصطلحات التالية:
١. يحتفظ المؤلفون بحقوق الطبع والنشر ومنح حق المجلة في النشر الأول مع العمل المرخص له في نفس الوقت بموجب ترخيص المشاع الإبداعي [سيسي بي-نك-ند 4.0] الذي يسمح للآخرين بمشاركة العمل مع الإقرار بحقوق التأليف والنشر الأولي في هذه المجلة.
٢. يمكن للمؤلفين الدخول في ترتيبات تعاقدية إضافية منفصلة للتوزيع غير الحصري للنسخة المنشورة من المجلة من العمل (على سبيل المثال، نشرها في مستودع مؤسسي أو نشرها في كتاب) مع الإقرار بنسخة أولية نشر في هذه المجلة.
٣. يسمح للمؤلفين وتشجيعهم على نشر عملهم عبر الإنترنت (على سبيل المثال، في المستودعات المؤسسية أو على موقعهم على الويب) قبل وأثناء عملية التقديم، حيث يمكن أن يؤدي إلى التبادلات الإنتاجية، فضلا عن الاستشهاد المبكر والأكبر للعمل المنشورة ( انظر تأثير النفاذ المفتوح).