Malay Gawra and his role in enhancing the awareness level in Kurdish society
DOI:
https://doi.org/10.32410/huj-10493Keywords:
Koya, Jalizadeh, Malay Gawra, Religion, Reform, AwarenessAbstract
The Malay Gawra was one of the well-known and prominent Mullah’s in Kurdistan, that looks like Mullah Abdulkarim Mudaris from Southern Kurdistan and Nasir Subhani from eastern Kurdistan and Saeed Norasi from Northern Kurdistan his name is clear to everyone who played a big role in developing Kurdish community more particularly, in the field of Reform in religion. Mullah the great, proceeding his growth and awarding the license of being a Mullah, from his father (Mullah Abdullah) by his different vision and perspectives became the focal center of the people of Kurdistan as during that era he was entirely against all types of superstitions, and myths and severely stood against the Sheikhs and Monks of the society who persistently used religion for their benefits. Thus, he did his best to enlighten the people via his writings and poems.
References
یەكەم: كتێبەكان:
أ- كتێبە كوردییەكان:
ئەحمەد، زامدار، (2021/ أ): ژنە هەڵكەوتووەكانی كورد، بڵاوكراوەی سارا، سلێمانی.
ئەحمەد، زامدار، (2021/ ب): سێوە و دڵدار لە چەند دیدارێكدا، چاپخانەی شەهاب، هەولێر.
بابانزادە، كامەران، (2021): مەلای گەورە و مەسعوود محەممەد لە چەند دیدارێكدا، ئامادە كردنی: زامدار ئەحمەد، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.
جەلی زادە، نەجیبەخانی، (2011): مێژووی جەلی زادە، لە بڵاوکراوەکانی سەنتەری لێکۆڵینەوە و پەخشی کۆیە، چاپخانەی شەهاب، هەولێر.
ساڵح، ئاراس محەممەد (دكتۆر)، (2021): مەلای گەورە و مەسعوود محەممەد لە چەند دیدارێكدا، ئامادە كردنی: زامدار ئەحمەد، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.
شارەزا، کەریم، (2014): ئافرەتی رووناکبیری ھۆشیاری کورد نەجیبەخانی جەلی زادە، (قامووسی ناوە نەمرەکان)، ئامادەكردنی: مومتاز حەیدەری، ب١، ھەولێر.
صلیوە، هاوژین، (2013): مێژووی هەرمۆتە، چاپخانەی زانا، سلێمانی.
عبدالحمید، ئاراس عەبدولخالق (دادوەر)، (2015): ئەرشیفی سجلە كۆنەكانی دادگای سەرەتایی كۆیە (1894- 1940)، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.
علاءالدین، عەبدولخاڵق، (2009): مەلای گەورە زانا و ئەدیب و شاعیر، چاپخانەی منارە، ھەولێر.
علاءالدین، عەبدولخاڵق، (2014): کۆیە... ناودارانی، دەزگای گۆڤار بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە، ھەولێر.
عەبدوڵڵا، هاوكار، (2021): مەلای گەورە و مەسعوود محەممەد لە چەند دیدارێكدا، ئامادە كردنی: زامدار ئەحمەد، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.
كۆیی، مەلای موحەممەدی جەلی (مەلای گەورە)، (2009): فڕی فڕی قەل فڕی، بڵاوکراوەی پڕۆژەی تیشک، ھەولێر.
گورژی، مەلا حوسێنی، (2009): کوڵی دڵی مەلای گەورەی کۆیی، نووسینگەی تەفسیر بۆ بڵاوكردنەوە و ڕاگەیاندن، ھەولێر.
مام ھەژار، (2013): چەپکێ حاجیلەی دەشتی ھاموون، لە بڵاوکراوەکانی سەنتەری لێکۆڵینەوە و پەخشی کۆیە، کۆیە.
مودەڕیس، مەلا عەبدولکەریمی، (2010): بنەماڵەی زانیاران، بڵاوکراوەی کتێبی کانی، سنە.
ب- كتێبە عەرەبییەكان:
الجوم حيدري، جواد فقي رسول، (2006): محمد بن عبدالله الجلي وجهودة العلمية، مكتب التفسير، اربيل.
حاجی، مغدید، (2008): الملا محمد الکویي (مەلای گەورە)، مطبعە وزارة الثقافیة، طبعة ٢، اربیل.
دووەم: نامەی زانكۆیی:
كانی كوردەیی، هەورین عەلی، (2021): ڕۆڵی سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتی و ڕۆشنبیری ژنانی كۆیە (1958- 1991)، توێژینەوەیەكی مێژوویی- زارەكییە، ماستەرنامەیەكی بڵاونەكراوەیە و پێشكەشی بەشی مێژوو- فاكەڵتی پەروەردە كراوە.
سێیەم: گۆڤارە زانستی و ئەكادیمییەكان:
تەیب و شێخ بزێنی، جەمال فەتحوڵڵا و قارەمان نادر، (2014): مەسیحییەكانی كۆیە (1958- 1991) توێژینەوەیەكی مێژوویی سیاسییە، گۆڤاری زانكۆی كۆیە، ژمارە 33.
ڕەسووڵ نەژاد، عەبدوڵڵا، (2018): ڕۆڵی مەلای گەورە لە پەروەردە و گۆڕانكاری كۆمەڵایەتییدا، گۆڤاری قەڵای زانست، موجەلەد 3، ژمارە 4.
ساڵح، ئاراس محەممەد (دکتۆر) (2017): ھەوڵەکانی مەلای گەورەی کۆیە لە چاکسازی و نوێکردنەوەی بیری ئاینییدا، گۆڤاری ئەكادیمیای كوردی، ژمارە 37.
صالح، ئاراس محمد (دكتۆر)، (2019): بزاڤی خوێندن و زانستی شاری كۆیە لە سەدەی نۆزدەدا، كۆنفرانسی كۆیە لە ڕەوتی شارستانییەتدا، چوارەمین كۆنفرانسی نێودەوڵەتی ناودارانی كۆیە، چاپخانەی شەهاب، هەولێر.
چوارەم: گۆڤار و ڕۆژنامەكان:
ئەحمەد، زامدار، (2016): مەلای گەورە و هەوڵە ڕیفۆرمخوازییەكانی، گۆڤاری خاڵ، گۆڤارێكی هزریی ڕۆشنبیرییە، ژمارە 7، تشرینی یەكەم.
ڕۆڤار، (2012): مەلای گەورە ڕووناکبیرێکی پێشکەوتووخواز، ژمارە ٧١، چاپخانەی چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.
ساڵح، ئاراس محەممەد (دكتۆر)، (2016): شاری كۆیە مەڵبەندی ڕێنیسانسی كوردستان، سێبەر و سایە- دووتوێی هەفتەنامەی كەلتوریی ڕۆژنامەی كوردستانی نوێیە، ژ 7148، سێشەممە، 20/12.
عەبدولحەمید، ئاراس عەبدولخالق، (2008): حاكمی كوردستان و ئەرشیڤی دادگای كۆیە، گۆڤاری ڕامان، ژمارە 133، 5/6.
پێنجەم: چاوپێكەوتنەكان:
خانەقا، نەجلە شێخ ڕەئووف، چاوپێكەوتن، خێزانی مەسعوود محەممەد، 25/9/2022، هەولێر.
محەممەد، فارووق، چاوپێكەوتن، كوڕی مەلای گەورە، 11/6/2022، هەولێر.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Jamal Fathulla Tayeb
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License [CC BY-NC-ND 4.0] that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
