Geography Principles to Make Natural Reservation in Hawraman Area

Authors

  • Rebaz Luqman Mustafa Department of Geography, College of Humanities Sciences, University of Halabja, Halabja, Kurdistan Region, Iraq

DOI:

https://doi.org/10.32410/huj-10285

Abstract

After appearing the environmental problems so many procedures had been taken to solve and overcome the problems, natural reservation is one of the best ways to overcome the environmental problems; so most of the countries provided a part of their lands to make natural reservation to save nature resources and keep them to the next generation. The Aim of the Research: to show the ability of natural and humane geography of Hawraman to make natural reservation This Research is divided into three hubs: the first is about introducing of the region`s research, the second hub is to introducing the vocabulary of the research, and the third hub is about the ability of humane and natural geography and their importance to make natural reservation, at the end some conclusions and suggestions are given with resources list that followed. The Research has reached the following outcomes: Hawraman has many humane and natural geographic abilities to make natural reservation as (geographical area , spectacular view like: waterfall, caves, and water resource and it has many natural spring waters, and appropriate weather ,it has natural plants, animals, and wild birds, and also historical places,mosques, religion shrines, and it has good roads universities and institutes, and hand works with special style of buildings and dresses. The area of the research is proper to make natural reservation which it causes rearranging the environment of the area and revival the economics of the area (the infrastructure and the stock) At the end some suggestions are given: Rising environmental awareness of the area`s people to save and keep humane and natural resources of the place. Paying attention about scientific research on environment and natural reservation, animals, and wild birds (permanents and immigrants) and doing drilling and prospecting for the historical places until they could be used in cultural, historical,and touring erea. Try to have or make a deal with Iran to make natural reservation on Hawraman mountains which these mountains made political border between them just like Sudan and Egypt.

 

References

یه‌كه‌م: سه‌رچاوه‌ كوردییه‌كان

أ) كتێب:

تالب، جه‌زا تۆفیق، ڕووه‌كی خۆرسك، كۆمه‌ڵێك له‌ مامۆستایانی زانكۆ، كتێبی سه‌نته‌ری برایه‌تی، چاپخانه‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌ی هه‌رێمی كوردستانی عێراق، هه‌ولێر، چاپی یه‌كه‌م، 1998.

رۆسته‌م، ئه‌یوب، هه‌ورامان لیكۆڵینه‌وه‌یه‌كى میژوویى-كه‌لتورییه‌، به‌رگى یه‌كه‌م و دووه‌م، چاپخانه‌ى هیلین، چاپى دووه‌م، 2008.

زه‌نگه‌نه، إكرام حسن أمین‌، ده‌روازه‌یه‌ك بۆ جوگرافیاى سروشتى، چاپى یه‌كه‌م، له‌بڵاوكراوه‌كانى ده‌زگاى ڕۆشنبیرى جه‌مال عیرفان، چاپخانه‌ى په‌نجه‌ره‌- تاران، 2015.

نه‌قشبه‌ندى، ئازاد محمد ئه‌مین، ئاووهه‌واى لۆكاڵى، چاپخانه‌ى زانكۆى سه‌ڵاحه‌ددین، هه‌ولێر، 2010.

هه‌ورامانى، محمد ئه‌مین، مێژوویى هه‌ورامان، به‌رگی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی انتشارات بلخ، تهران، چاپی یه‌كه‌م، 2000.

هه‌ورامانی، ڕێباز حمه‌غریب، جوگرافیای هه‌ورامان و ده‌رامه‌ته‌ ئاوییه‌كانی، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی حه‌مدی، سلێمانی، 2017.

ب) نامه‌ی ماسته‌ر و تێزی دكتۆرا:

زه‌نگه‌نه، بشرى قادر كریم‌، كاریگه‌رى ئاووهه‌وا له‌سه‌ر جیاوازى به‌كاربردنى ئاو بۆ به‌رهه‌مهێنانى گه‌نم له‌ پارێزگاى سلێمانى، نامه‌ى ماسته‌ر، بڵاونه‌كراوه‌، بڵاونه‌كراوه‌، زانكۆى سلێمانى، كۆلێجى زانسته ‌مرۆڤایه‌تیه‌كان، به‌شى جوگرافیا، 2014.

ڕه‌شيد، شيروان عمر، گه‌شتوگوزار و ژینگه‌، گۆڤاری سه‌نته‌ری لێكۆڵینه‌وه‌ی ستراتیجی كوردستان، ژماره‌3، ساڵی پانزه‌هه‌م، سلێمانی،2007.

ڕزگار محمد عثمان، توانسته‌ جوگرافییه‌كانی دروستكردنی پارێزراوه‌ سروشتیه‌كان له‌هه‌رێمی چیایی له‌پارێزگای هه‌ولێر و گرنگیان له‌به‌دیهێنانی گه‌شه‌پێدانی به‌رده‌وام، نامه‌ی ماسته‌ر، زانكۆی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر، كۆلێژی ئه‌ده‌بیات، به‌شی جوگرافیا، 2010.

مصطفی، ڕێباز لقمان، توانسته‌جوگرافیه‌كانی پلاندانان و گه‌شه‌پێدانی گه‌شتوگوزار له‌قه‌زای پێنجوێن به‌به‌كارهێنانی GIS، نامه‌ی ماسته‌ر، زانكۆی سلێمانی، به‌شی جوگرافیا، 2016.

نجم الدين، هدى صباح، هه‌ڵسه‌نگاندنی بنه‌ما جوگرافییه‌كانی گه‌شه‌پێدانی گه‌شتوگوزاری له‌ قه‌زای شه‌قڵاوه‌(لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك له‌ جوگرافیای گه‌شتوگوزار)، نامه‌ی ماسته‌ر، زانكۆی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر، كۆلێژی ئه‌ده‌بیات، به‌شی جوگرافیا، 2012.

ج-چاپه‌مه‌نی و نوسراوی حكومی:

حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، وه‌زاره‌تی ناوخۆ، به‌شی پۆلیسی دارستانی خورماڵ.

حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاماری سلێمانی، به‌شی زانیاری دانیشتوان.

به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاماری سلێمانی، 2014، زانیاری بڵاونه‌كراوه‌

حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، وه‌زاره‌تی ته‌ندروستی، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروستی هه‌ڵه‌بجه‌، 2019.

دووه‌م: سه‌رچاوه‌ عه‌ره‌بیه‌كان:

أ) كتێب:

البارقى، شریفه‌ بنت هیازع عبدالله‌، السلوكیات الترویحیه‌ للسیاح القادمین من منطقه‌ عسیر الى محافظه‌ جده‌، رساله‌ ماجستیر، جامعه‌ الملك عبدالعزیز، كلیه‌ الاداب و العلوم الانسانیه‌، جده‌- المملكه‌ العربیه‌ السعودیه‌، 2011.

توفیق، ماهر عبدالعزیز، صناعه‌ السیاحه‌، دار زهران للنشر والتوزیع، الاردن، 1997.

الحمیری، موفق عدنان و نبیل زعل الحوامده‌، الجغرافیه‌ السیاحیه‌ فى القرن الحادى والعشرون، دار الحامد للنشر، عمان، 2006.

السعدون، عبدالجلیل ضارى عطاالله، دراسه‌ الواقع السیاحى فى محافظه‌ بابل و ضروره‌ تخطیط الخدمات السیاحیه‌ فیها، رساله‌ ماجستیر، جامعه‌ بغداد، مركز التخطیط الحضری و الاقلیمی، 1988.

النقشبندی، ئازاد محمدامین، امكانات إنشاء المحمیات الطبیعیه‌ فى العراق وأهمیتها فى التنمیه‌ السیاحیه‌ وصیانه‌ البیئه‌ الطبیعیه‌، مجله‌ زانكۆ، عدد42، سنه‌ 2009، مطبعه‌جامعه‌ صڵاح الدین، اربیل.

الوائلی، على عبدالزهره‌ كاظم، أسس و مبادیء فى علم الطقس و المناخ، وزاره‌ التعلیم العالی والبحث العلمی، جامعه‌ بغداد، كلیه‌ التربیه‌ ابن الرشد، قسم الجفرافیه‌، 2005.

الوائلی، على عبدالزهره‌ كاظم، أسس و مبادیء فى علم الطقس و المناخ، وزاره‌ التعلیم العالی والبحث العلمی، جامعه‌ بغداد، كلیه‌ التربیه‌ ابن الرشد، قسم الجفرافیه‌، 2005.

جمهوریه‌ العراق، وزارة الاعلام، مدیریه‌ الاثار العامه‌، أطلس المواقع الاثریه‌ فی العراق، مطبعه‌ مكتبه‌ الوطنیه‌، بغداد، 1976.

الجمهوریه‌ العراقیه‌، المواقع الاثریه‌ فی العراق، من مطبوعات مدیریه‌ الاثار العامه‌، بغداد،1970.

ب) نامه‌ی ماسته‌ر و تێزی دكتۆرا:

اسود، هوشنك محمود، إمكانات التنمیه‌ السیاحیه‌ فی المنطقه‌ الجبلیه‌ لمحافڤه‌ أربیل"دراسه‌ جغرافیه‌"، رساله‌ ماجستیر، جامعه‌ المنصوره‌، كلیه‌الاداب، قسم الجغرافیا، 2014.

حسين، بهزاد حلمي، الإمكانات الجغرافية السياحية فى قضاء (ئاكری) دراسة فى جغرافية السياحة، رسالة ماجستير، جامعة صلاح الدين- هةولير، كلية الاداب، 2009.

حسین، صباح سعید، التنمیه‌ السیاحیه‌ فی المنطقه‌ الجبلیه‌ بإقلیم كردستان العراق"دراسه‌ جغرافیه‌"، رساله‌ ماجستیر، جامعه‌ المنصوره‌، كلیه‌الاداب، قسم الجغرافیا، 2014.

شلال، صلاح عدنان مجول، تحليل جغرافي الإمكانات السياحة البيئية فى محافظة الأنبار، رسالة ماجستير، غير منشورة، جامعة الأنبار، كلية التربية للعلوم الإنسانية، قسم الجغرافية، 2011.

عمر، لقمان وسو، التغيرات المناخية و أثرها في متطلبات تحقيق التنمية الزراعية في محافظة أربيل، أطروحة دكتوراه، غيرمنشورة، فاكلتي التربية، جامعة كوية، 2013.

ج) گۆڤاره‌كان:

خطاب، نیاز عبدالعزیز و سنور أحمد رسول، السیاحه‌ البیئیة وإمكانات نشوئها وتطورها فی اقلیم جبال كوردستان العراق، گۆڤاری زانكۆی كۆیه‌، ژماره‌22، ئازاری2012.

الراوی، عادل سعید، امكانات العراق السیاحیه‌ فی الماده‌ الخام الطبیعیه‌، المناخ، مجله‌ جمعیه‌ الجغرافیه‌ العراقیه‌، العدد 26، مطبعه‌ العانی، بغداد، 1991.

سێیه‌م: سه‌ردانی‌ مه‌یدانی:

سه‌ردانی مه‌یدانی بۆ ناوچه‌ی لێكۆڵینه‌وه‌‌ له‌ به‌رواری(10/1 و 15/2/2019).

(سه‌ردانی مه‌یدانی توێژه‌ر، 10/3/2019).

چواره‌م: به‌رنامه‌كان:

به‌رنامه‌یArc GIS Version10.3.

‌ به‌رنامه‌ی(Google Earth Pro).

Published

2020-03-30

Issue

Section

Articles

How to Cite

Mustafa, R. L. . (2020). Geography Principles to Make Natural Reservation in Hawraman Area. Halabja University Journal, 5(1), 512-540. https://doi.org/10.32410/huj-10285