ڕێڕەوی شیعری جەلالی میرزا كەریم

المسار الشعري لجلال میرزا كریم

المؤلفون

  • دەشنێ ڕەئوف مستەفا بەشی زمانی کوردی، کۆلێژی پەروەردەی شارەزوور، زانکۆی هەڵەبجە، هەڵەبجە، هەرێمی کوردستان، عێراق
  • دڵشاد علی محەمەد بەشی زمانی کوردی، کۆلێژی پەروەردەی شارەزوور، زانکۆی هەڵەبجە، هەڵەبجە، هەرێمی کوردستان، عێراق

DOI:

https://doi.org/10.32410/huj-10461

الكلمات المفتاحية:

شیعری سەربەست، ڕوانگە، دوای ڕوانگە، الشعر الحر، روانگە، بعد روانگە

الملخص

في هذه الدراسة، إلتفات علمي لإحد أصوات الشعر في الأدب الكوردي الحديث وهو (جلال ميرزا كريم)، محاولة لعرض حياة الشاعر و عرض علاقته ب-(السياسة و الثقافة و الشعر التجديدي)، ولحد الان لاتوجد دراسة علمية حول مكانته الشخصية و انتاجاته في الشعر الكوردي المعاصر، هذا في حين أنه كان أحد قادة الشعر الحر في الأدب الكوردي و أحد قادة حركة روانگه في سبعينيات القرن المنصرم فى الشعر الكوردي، أجريت الدراسة بحسب طريقة الوصفي التحليل، وقضية الدراسة هو الكلام على دور و مكانة (جلال ميرزا كريم) في الأدب الكوردي. وفي الختام عرض نتائج البحث ضمن نقاط، هذه الدراسة عدا المقدمة و قائمة المصادر و النتائج تتألف من مبحثين رئيسين.

 

پوختە                                           

لەم لێكۆڵینەوەیەدا، ئاوڕێكی زانستیانە لەیەكێ لە دەنگە شیعرییەكانی ئەدەبی نوێی كوردی دراوەتەوە كە ئەویش (جەلالی میرزا كەریم)ە ، هەوڵدراوە بۆ خستنەڕووی ژیانی شاعیرو دەرخستنی پەیوەندی شاعیر بە (سیاسەت و  ڕۆشنبیری و شیعرو نوێخوازی)یەوە، كەتا ئێستا لێكۆڵینەوەیەكی زانستیانە دەربارەی پێگەی خۆی و بەرهەمەكانی لە شیعری هاوچەرخی كوردیدا ئەنجام نەدراوە، ئەمە لە كاتێكدا یەكێك بووە لە ڕابەرانی شیعری سەربەست لە ئەدەبی كوردیدا و یەكێكیش بووە لە ڕابەرانی بزوتنەوەی ڕوانگەی حەفتاكانی سەدەی ڕابردوو لە شیعری كوردیدا، لێكۆڵینەوەكە بەپێی میتۆدی پەسنی شیكاری ئەنجامدراوە.كێشەی لێكۆڵینەوەكە قسە كردنە لەسەر ڕۆڵ و پێگەی (جەلالی میرزا كەریم) لە نێو ئەدەبی كوردیدا. لە كۆتایشدا ئەنجامی لێكۆڵینەوەكە لە دووتوێی چەند خاڵێكدا خراوەتەڕوو، ئەم لێكۆڵینەوەیە جگە لە پێشەكی و لیستی سەرچاوە دابەشكراوە بۆ دوو بەشی سەرەكی.

المراجع

١-بەزمانی كوردی :

أ-كتێب:

١-عارف،محمد صدیق: (١٩٥٨)، كامەران و هۆنراوەی نوێ، چاپخانەی مەعاریف.

٢-خەزنەدار، مارف: (٢٠٠٦)، مێژووی ئەدەبی كوردی، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، بەرگی حەوتەم، هەولێر.

٣-غەمبار، كەمال: ( ٢٠٠٨)، بەرەو جیهانی شیعریی چەند شاعیرێك، چاپی یەكەم، چاپخانەی دەزگای ئاراس، هەولێر.

٤- ڕەنجدەر، سەباح: ( ٢٠١٨)، قەڵەم كێشی جەلالی میرزا كەریم بە وشە(ڕوانینەكانی چاوی شەقام)، هەولێر.

٥- علی، دڵشاد: (١٩٩٨)، بنیاتی هەڵبەست لە هۆنراوەی كوردی دا، لێكۆڵینەوەیەكی ڕەخنەیی بەراوردكارە، چاپی یەكەم، بێ ناوی چاپخانە.

٦- حسێن، جەبار ئەحمەد: (٢٠٠٨)، ئێستاتیكای دەقی شیعریی كوردی كوردستانی عێراق(١٩٥٠-١٩٧٠)،چاپی یەكەم، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.

٧- عارف، حسێن: (٢٠٠٥)، ڕوانگە و یاران و نەیارانی، چاپی یەكەم، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.

٨- قەرەداغی، عەتا: (٢٠٢٠)، گەڕان بەدوای جوانییەكان لەڕووبەرە فەرامۆشكراوەكاندا، چاپی یەكەم، چاپخانەی ڕۆشنبیری، هەولێر.

٩- بەرزنجی، ئازاد: (٢٠١١)، هەرسێ ژمارەكەی ڕوانگە، چاپی یەكەم، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.

١٠- میرزا كەریم، جەلال: (٢٠١٨)، ڕوانینەكانی چاوی شەقام، چاپی یەكەم، بێ ناوی چاپخانە .

١١- میرزا كەریم، جەلال: (٢٠٢١)، ڕێگا دوورەكانی چاومان، چاپی یەكەم، چاپخانەی سەردەم، سلێمانی.

١٢- ژیر، كامیل: (١٩٥٨)، هەڵبەستەكانی ژیر، داستانی ئەوینی كوردستان، دەزگای چاپەمەنی ڕۆژ، سوید.

١٢-غەمبار، كەمال: (٢٠١٢)، چنینەوەی چەند وتارێكی ڕەخنەیی، چاپی یەكەم، چاپخانەی خانی، دهۆك.

ب- گۆڤارەكان:

١- ئەحمەد، نەوزاد عەلی: (٢٠١٣)، سەنگەر-ی جەلالی میرزا كەریم، گۆڤاری نوسەری نوێ، ژمارە (٦٤)، لاپەڕە(٥١-٥٢).

٢- شارەزا، كەریم: (٢٠٠٠)، تابلۆی ڕوونبێژی شیعریی چەسپاو و جوڵاو لە كۆ شیعری (ڕێگا دوورەكانی چاومان)دا، گۆڤاری ڕامان، ژمارە (٤٤)، لاپەڕە ١٧.

٣- عەبدوڵڵا، دڵشاد: (٢٠١١)، دەقی دوێنێ ڕوانینەكانی چاوی شەقام، گۆڤاری ئایندە، ژمارە(٩٦)، لاپەڕە ٥٦.

٥- بێكەس، شێركۆ: (٢٠٠٨)، جەلالی میرزا كەریم و ڕوانگەو چەند ئاوێنەیەكی بیرەوەری ئەو كاتە، گۆڤاری ئایندە، ژمارە ٧٩.

٦- شۆڕش، سامی: (٢٠٠٨)، جەلالی میرزا كەریم .... دەنگێكی پڕشنگداری نوێخواز، گۆڤاری ئایندە، ژمارە ٧٩.

٧- بۆتانی، كاكە مەم: (٢٠٠٨)، جەلالی شیعر، گۆڤاری ئایندە، ژمارە ٧٩.

٨- ئەحمەد، نەوزاد عەلی: (٢٠١٣)، سەنگەری- ی جەلالی میرزا كەریم، گۆڤاری نوسەری نوێ، هەولێر، ژمارە٦٤.

٩- قەرەداغی، عەتا: (١٩٩٢)، گفتوگۆیەك لەگەڵ جەلالی میرزا كەریم، ڕۆڤار، ژمارە ١٥.

١٠- هەڵمەت، لەتیف: (٢٠٠٩)، وێنەیەك بە پێنوسی: جەلالی میرزا كەریم، نەوشەفەق، ژمارە ٦٤.

ڕۆژنامەكان:

١-چاوپێكەوتن لەگەڵ عەبدوڵڵا پەشێو: (١٩٧١)، ڕۆژنامەی هاوكاری، ژمارە (١)ی ك٢.

٢-میرزا كەریم، جەلال: (١٩٧٠)، هۆنراوەی(لەناخی دەروونەوە) بەناوی خوازراوی (خەزان) بڵاویكردووەتەوە، ڕۆژنامەی هاوكاری، ژمارە(٧).

بەزمانی عەرەبی :

أ-الكتاب:

١-الملائكة، نازك: (١٩٨١)، قضایا الشعر المعاصر، الطبعة الأولی، دار العلم للملایین، بیروت.

منشور

2023-06-30

كيفية الاقتباس

مستەفا د. ڕ. ., & محەمەد د. ع. . (2023). ڕێڕەوی شیعری جەلالی میرزا كەریم: المسار الشعري لجلال میرزا كریم. مجلة جامعة حلبجة:: گۆڤاری زانکۆی هەڵەبجە, 8(2), 1-14. https://doi.org/10.32410/huj-10461

المؤلفات المشابهة

1-10 من 79

يمكنك أيضاً إبدأ بحثاً متقدماً عن المشابهات لهذا المؤلَّف.