ڕەنگدانەوەی پابەندیی سیاسی ـ كۆمەڵایەتی لە چیرۆكە كورتەكانی عەلی ئەشرەفی دەروێشیان و حسەین عارفدا
انعكاس الألتزام الأجتماعي والسياسي في القصص القصيرة لعلي أشرف درويشيان وحسين عارف
DOI:
https://doi.org/10.32410/huj-10533الكلمات المفتاحية:
الأدب اسردي، الأدب الملتزم، سارتر، علي أشرف درويشيان، حسين عارف، ئهدهبیاتی گێڕانەوە، ئهدهبیاتی پابەند، عهلی¬ئهشرهفی دهروێشیانالملخص
عرف علي أشرف درویشیان وحسین عارف كاتبین واقعیین ترتبط قصتاهما بالأوضاع السیاسیة والأجتماعیة، تحكي هذە القصص وقتاً محدداً في تاريخ حساس وتعكس جميع جوانب وقتهم بطريقة تقدم صورة واضحة عن هذا التاريخ للقارئ، يعطي هذان الكاتبان شكلاً نقدياً لأعمالهما من وصف الحقائق بالواجبات، وقد أثر كل منهما على عملية التفكير لدى الشباب في عصرهم بطريقة ما. يتم اجراء هذا البحث بطريقة وصفية تحليلية وهي محاولة لقراءة هذه القصص من منظور سارتر، خاصتاً حول الألتزام المؤلف بالمجتمع وزيادة وعي القارئ من قبل المؤلف وإظهار عالم يمكن فهمه بحرية ودرجة الألتزام المؤلفين للمواقف السياسية والأجتماعية للكاتب والموضوعات التي أستخدموها لهذا الغرض. وبحسب النتائج يحاول كلا المؤلفين عرض للسياسات التي تقود المجتمع الى الفوضى ذو أتجاهين من خلال تكرار بعض القضايا ورفع الوعي بين القراء من خلال عرض الحقائق.
پوخته
عهلی ئهشرهفی دهروێشیان و حسهین عارف وهك دوو نووسهری ڕیالیستی ناسراون كه چیرۆكهكانیان لهگهڵ بارودۆخه سیاسی و كۆمهڵایهتییهكاندا گرێیان خواردووه. ئەم چیرۆكانە كاتێكی دیاریكراوی مێژوویهكی ههستیار دهگێڕنەوە و ڕنگدانهوهی ههموو بوارهكانی سهردهمی خۆیانن؛ به شێوهیهك كه وێنهیهكی ڕوون و دیاری ئهو مێژووه، دهخهنه پێش چاوی خوێنهر. ئهم دوو نووسهره به كهڵكهڵهی وێناكردنی ڕاستییهكان وهك ئهرك، شێوهیهكی ڕهخنهئامێز دهدهنه بهرههمهكانیان و ههر كامهیان بە جۆرێك له سهر ڕهوتی هزری گهنجهكانی سهردهمی خۆیان كاریگهرییان ههبووه. ئهم توێژینهوهیه به شێوهی وهسفی ـ شیكاری ئهنجام دراوه و ههوڵێكه بۆ ئهوهی به خوێندنهوی ئهم چیرۆكانه له دیدی سارترهوه به تایبهت له بارهی پابەندبوونی نووسهر بهرامبهر به كۆمهڵگا، زیادكردنی ئاگایی خوێنهر له لایهن نووسهر و پێشاندانی دونیایهك كه به ئازادی درك بكرێ، ئهرك و ڕادهی پابەندیی ئهم نووسهرانه سەبارەت بە بارودۆخه سیاسی و كۆمهڵایهتییهكان و ئهو بابهتانهی بۆ ئهم مهبهسته بهكاریان هێناوه، تاوتوێ بكات. به پێی دهرهنجامهكان، ههر دوو نووسهر به دووبارهكردنەوەی ههندێ بابهت، له ههوڵی ئهوهدان كه ئهو سیاسهتانهی كۆمهڵگا بهرهو ههڵدێر و دووجهمسهری دهبهن، بخهنه ڕوو و له ڕێگای پێشاندانی ڕاستییهكانەوە خوێنهر هۆشیار بكهنەوە.
المراجع
- آریان¬پور، امیرحسین (1380)، جامعه¬شناسی هنر، تهران، گستره.
- ابوالحمد، عبدالحمید (1391)، رمان سیاسی در ایران، تهران، چاپخش.
- احمدزاده، هاشم (1386)، از رمان تا ملت، ترجمۀ بختیار سجادی، سنندج، مرکز پخش کتاب مهرگان.
- اسکات، ولبور (1378)، دیدگاه¬های نقد ادبی، ترجمۀ فریبرز سعادت، تهران، امیرکبیر.
- تلطف، کامران (1394)، سیاست نوشتار، ترجمۀ مهرک کمالی، تهران، نشر نامک.
- درویشیان، علی¬اشرف (1383)، از ندار تا دارا، دوم، تهران، نشر اشاره.
- رحیمیان، محمد (1397)، سرآغاز و سیر ادبیات کردی، سوم، تهران، رامان سخن.
- رسولی، حجت (1384)، معیار تعهد در ادبیات، پژوهشنامۀ علوم انسانی، شمارۀ 45 و 46، بهار و تابستان، صص 179تا 188.
- روب گریه، آلن و همکاران (1389)، وظیفۀ ادبیات، ترجمۀ ابوالحسن نجفی، سوم، تهران، نیلوفر.پ
- ریکور، پل (1373)، زندگی در نیای متن، ترجمۀ بابک احمدی، تهران، مرکز.
- زینی¬وند، تورج و مرتضایی، سیده کلثوم (1395)، بازتاب شرایط اجتماعی زنان افغانستان در رمان هزار خورشید باشکوه، فصلنامه روایت پژوهی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی کرمانشاه، سال چهارم، شمارۀ 14، بهار، صص 17 تا 34.
- سارتر، ژان¬پل (1340)، ادبیات چیست، ترجمۀ ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی، تهران، نیلوفر.
- سارتر، ژان¬پل و همکاران (2536)، ادبیات و اندیشه، گزیده و ترجمه مصطفی رحیمی، دوم، تهران، کتاب زمان.
- سعید، ادوارد (1385)، نقش روشنفکر، ترجمۀ حمید عضدانلو، سوم، تهران، نشر نی.
- عارف، حسهین (2011)، چای شیرین، ههولێر، ئاراس.
- ________ (2011)، چیرۆكی هونهری كوردی، هەولێر، ئاراس.
- علوی¬مقدم، مهیار (1376)، شاعر کیست و شعر متعهد چیست، مجلۀ آشنا، شمارۀ 36، پاییز، تهران، صص 85 تا 92.
- علی¬پور، بهناز (1401)، ادبیات و مسألۀ تعهد، گفتگو با روزنامه اعتماد، سال بیستم، شمارۀ 5343، پانزدهم آبان، ص 9.
- کامو، آلبر (1385)، تعهد اهل قلم، ترجمۀ مصطفی رحیمی، تهران، نیلوفر.
- کوندرا، میلان (1367)، هنر رمان، ترجمۀ پرویز همایون¬پور، تهران، گفتار.
- لئونوف، لئونید و همکاران (1340)، وظیفۀ ادبیات، ترجمه و تدوین ابوالحسن نجفی، تهران، کتاب زمان.
- میرعابدینی، حسن (1380)، صدسال داستان نویسی ایران، دوم، تهران، چشمه.
التنزيلات
منشور
إصدار
القسم
الرخصة
الحقوق الفكرية (c) 2024 Sana Hassan Hussein
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
يوافق المؤلفون الذين ينشرون في هذه المجلة على المصطلحات التالية:
١. يحتفظ المؤلفون بحقوق الطبع والنشر ومنح حق المجلة في النشر الأول مع العمل المرخص له في نفس الوقت بموجب ترخيص المشاع الإبداعي [سيسي بي-نك-ند 4.0] الذي يسمح للآخرين بمشاركة العمل مع الإقرار بحقوق التأليف والنشر الأولي في هذه المجلة.
٢. يمكن للمؤلفين الدخول في ترتيبات تعاقدية إضافية منفصلة للتوزيع غير الحصري للنسخة المنشورة من المجلة من العمل (على سبيل المثال، نشرها في مستودع مؤسسي أو نشرها في كتاب) مع الإقرار بنسخة أولية نشر في هذه المجلة.
٣. يسمح للمؤلفين وتشجيعهم على نشر عملهم عبر الإنترنت (على سبيل المثال، في المستودعات المؤسسية أو على موقعهم على الويب) قبل وأثناء عملية التقديم، حيث يمكن أن يؤدي إلى التبادلات الإنتاجية، فضلا عن الاستشهاد المبكر والأكبر للعمل المنشورة ( انظر تأثير النفاذ المفتوح).