شوێنی واقیعی و خەیاڵی لە ڕۆمانی (داگیرکردنی تاریکی) (بەختیار عەلی)دا

کتێبە کوردییەکان

١- ئەڵوەنی، نەجم (٢٠١٧)تیۆری کۆمەڵناسی ڕۆمان، چاپخانەی زانکۆی سەڵاحەددین، هەولێر.

٢- ئیسماعیل، سەباح (٢٠٠٥)چەمک و ستاتیکای شوێن لە ئەدەبدا، چ١، چاپخانەی ئارابخا، کەرکووک.

٣- بەرزنجی، عومەر مەعروف(٢٠١٢)، نوسین و ئامادەکردنی: ئازاد حەمەر شەریف، چاپخانەی هێڤی، هەولێر.

٤- پامووک، ئۆرهان (٢٠١٦) ڕۆماننووسی سادە و ڕۆماننووسی بیرکەرەوە، و. بەکر شوانی، چ١، چاپخانەی ئەندێشە ،سلێمانی.

٥- پیرباڵ، فەرهاد(٢٠٢١) ڕێبازە ئەدەبییەکان، چ ٤، چاپخانەی تاران، لە بڵاوکراوەکانی خانەی کولتوور.

٦- جاف، ئەحمەد موختار (٢٠٠٨)مەسەلەی ویژدان یان چۆن بووم بە خانەدان ئیحسان فوئاد، چ٢ ، دەزگای ئاراس هەولێر.

٧- حەسەن، حەمەسەعید(٢٠١٨) ڕۆمان و ژیاننامە چ ١، چاپخانەی ئاوێر، هەولێر.

٨- حەمە شەریف، ئازاد (٢٠١٢) (جەمیل سائیب)ی شاکار نووس، کۆمەڵێک وتار و لێکۆڵینەوەی ڕەخنەیی، چ١، چاپخانەی هێڤی، هەولێر.

٩- حەوێزی، دەریا جەمال، (٢٠١٩)دوو ڕۆمانی بەختیار عەلی لە ئاوێنەی ڕیالیزمدا، هەولێر.

١٠- حوسێن، هیمداد (٢٠١٤)ڕێبازە ئەدەبییەکان، هەولێر ،دەزگای ئاراس.

١١- خلیل، سمیە نجیب(٢٠١٠) (ئافرەت لە ڕۆمانی ئافرەتانی کورددا ٢٠٠٠-٢٠٠٩)، زانکۆی سەلاحەدین –هەولێر.

١٢- ڕەحمان، عەبدوڵڵا (٢٠٢٠)(کۆمەڵگا لە رۆمانی کوردیدا)چ١، چاپخانەی ئاوێر، هەولێر.

١٣- ڕەشید، سابیر(٢٠٠٧) ڕۆمانی کوردی خوێندنەوەوە پرسیار، دەزگای ئاراس، هەولێر.

١٤- سەجادی، بەختیار(٢٠١٩) (گێڕانەوەی کوردی لە نێوان واقیعی خوازی و دژە واقیعی خوازیدا)، کۆنفرانسی ئەدەبی هاوچەرخی کوردی، خانەی کتێبی کوردی هەولێر.

١٥- سدیق، شاخەوان(٢٠٢١) ئەدەب و گێڕانەوە، سلێمانی.

١٦- شەمۆ، عەرەب(٢٠٠٦) شڤانێ کورد، گۆڕینی لە پیتی لاتینییەوە، موحسین ئەحمەد عومەر، هەولێر.

١٧- شێخانی، جەوهەر (٢٠١٤) بنیاتی کارەکتەر لە ڕۆمانەکانی (حسێن عارف)دا، چاپخانەی ڕۆژهەڵات، هەولێر.

١٨- عەلی، بەختیار(٢٠٢٠) داگیرکردنی تاریکی، چ١، چاپخانەی ناوەندی ڕەهەند، سلێمانی.

١٩- عەلی، حسێن سابیر(٢٠٠٨) ڕەنگدانەوەی ڕیالیزمی سیحری لە ڕۆمانەکانی کاکە مەم بۆتانی دا، زانکۆی سەلاحەددین، هەولێر.

٢٠- قادر،کارزان موحسین(٢٠٠٩) (سیما تازەکانی ڕۆمانی کوردی لە نێوان ساڵانی ١٩٩١- ٢٠٠٠) زانکۆی سەلاحەددین، هەولێر.

٢١- قەرەداغی، عەتا(٢٠١٧) گەڕان لە نێوان واقیع و خەیاڵدا، چ١، چاپخانەی سەردەم سلێمانی.

٢٢- کەسنەزانی، بوشرا (٢٠٢٢) (جوانیناسی گێڕانەوە لە ئەدەبی کوردیدا)، چ ١، چاپخانەی سەردەم، سلێمانی.

٢٣- کۆمەڵێک نووسەر(٢٠٠٤) تیۆری ڕۆمان، و.حوسێن شێربەگی.

٢٤- گەرمیانی، عادل(٢٠١٩) ڕیالیزم لە ڕۆمانی کوردی هاوچەرخی باشووری کوردستاندا ١٩٢٨-١٩٩٦، هەولێر، چاپخانەی شەهاب.

٢٥- یاقووب، عەلی عوسمان(٢٠٢١) ڕۆمان ژانری تەکنیکە جوانەکان و ڕەگەزە فرە ڕەهەندەکان، چ١، چاپخانەی سەردەم، سلێمانی.

گۆڤار

٢٦- عومەر، موحسین ئەحمەد(١٣٩٨) (ڕۆمانی هاوچەرخی کوردی، توێژینەوەیەکی پراکتیکی بۆ پێنج ڕۆمان) پژوهشنامەی ادبیات کردی، دەورەی ٥ ژمارە ٨ ساڵی ١٣٩٨، دانشگاه کردستان، سنە، ایران.

سەرچاوەکان بە زمانی عەرەبی:

٢٧- باشلار، جاستون(١٩٨٠) جمالیات المکان، ترجمە: غالب هلسا، ط٢، دار الحریە للطباعە بغداد.

سەرچاوەی فارسی

٢٨- الوت، میریام(١٣٦٨)، (رمان بە روایت رمان نویسان، تهران.

سەرچاوە ئەنتەرنێت:

-٢٩(https://www.languefr.net/2017/2018/quest-ce-que-roman-realiste.htm1?fullpost)

-٣٠(http:/dictionary.tn/quest-ce-quun-texte-fictif).