ڕەنگدانەوەی جەنگی ناوخۆیی باشوری كوردستان لە شیعرەكانی عەبدوڵا پەشێودا

المؤلفون

  • شوانە نوری عەبدوڵڵا بەشی مێژوو، کۆلێژی زانستە مرۆڤایەتییەکان، زانکۆی هەڵەبجە، هەڵەبجە، هەرێمی کوردستان، عێراق

DOI:

https://doi.org/10.32410/huj-10003

الكلمات المفتاحية:

جەنگی ناوخۆیی، باشوری کوردستان، شیعر، عەبدوڵا پەشێو

الملخص

إن محتوى البحث يتداول الحرب الاهلية إذ أن هذا النوع من الحرب كحتميـة تأریخيـة لها خلفيـة وجـذورطويلة لدى الأمم والشعوب وإن الشـعب الكـوردي مـن بـين هـذه الشـعوب مـرت بهـذا الحـرب وجـاءت عليهـا الويلات والنكبات.
قسمت البحث إلی قسمين :
قسم نظري حول الحرب وعرفناه بعدة تعاريف.وقسم عملي حيث قمت بتحليل مباشر لشعر الشاعر (عبدالله بشيَو( مع تحديد موقف الشاعر تجاه هـذا الحرب. اتبعت في كتابة هذا البحث المنهج (الوصفي التحليلي) مع بيان دور الأدب تجاه هذه الظاهرة لأن الأدب لـه حضور واقعي اجتماعي مع جميع الأحداث وله التأثير عليها. وسبب اختياري للشاعر (عبدالله بشيَ) في هذا البحث لأنه خصص نسبة كبيرة من شعره للحـرب الداخليـة مقارنة بالشعراء الآخرين وفي الوقت نفسه هو صاحب موقف وطني مشرف ثابت.


پوختە
ئەم توێژینەوەیە باس لە شەڕی ناوخۆ دەکات، بەو پێیەی ئەم جۆرە شەڕە پاشخانێکی پتەوی هەیە و ڕەگێکی قووڵی لە مێژووی گەلاندا هەیە. لە نێو ئەمانەشدا ئەو گەلە کوردە هەیە کە بەم شەڕەدا تێپەڕیوە و ڕووبەڕووی چەندین ترسناکی و بەڵا بووەتەوە.توێژینەوەکە بەسەر دوو بەشدا دابەشکراوە: بەشێکی تیۆری سەبارەت بەم شەڕە کە توێژەرەکە بە خستنەڕووی چەند پێناسەیەک ئەو زاراوەیەی دەستنیشان کردووە. بەشێکی پراکتیکی کە توێژەر شیعرەکانی (عەبدوڵڵا پەشێو)ی شیکردەوە و هەڵوێستی شاعیری بەرامبەر بەم شەڕە دەستنیشان کرد. توێژەر لە نووسینی ئەم توێژینەوەیەدا ڕێبازێکی وەسفیی و شیکاری پەیڕەو کردووە. جگە لەوەش ئاماژەی بە ڕۆڵی ئەدەب لەم دیاردەدا کرد چونکە ئەدەب لە هەموو ڕووداوەکاندا ئامادەیی واقیعی و کۆمەڵایەتی هەیە و کاریگەری لەسەریان هەیە. هۆکاری هەڵبژاردنی ئەم شاعیرە عەبدوڵڵا پەشێو لەم لێکۆڵینەوەیەدا ئەوەیە کە بەشێکی زۆری شیعرەکانی بۆ شەڕی ناوخۆ تەرخان کردووە بە بەراورد لەگەڵ شاعیرانی دیکە. لە هەمان کاتدا خاوەنی هەڵوێستێکی نەتەوەیی و ئەخلاقی و جێگیرە.

المراجع

سەرچاوەكان بەزمانی كوردی

كتێبەكان :

*جەنگی ناوخۆ ،بورهان قانیع ، چاپی یەكەم ، بەبێ‌ ناوی چاپخانە ، . 1993.

*ڕوانگە یاران ونەیارانی ، حسێن عارف ، چاپی یەكەم ، چاپخانەی سلێمانی ، . 2005

*ڕاڤە شیعرەكانی عەبدوڵڵا پەشێو ،جیهانگیر غەفاری ، چاپی یەكەم ، چاپخانەی (گەنج ) ،سلێمانی، . 2002

*فەلسەفەی سارتەر وخوێندنەوەیەكی نوێ‌ ، د.كەمال محمد ، دەزگای چاپ وپەخشی سەردەم ، 2003

*گوتوبێژ ، زیاد ڕەشاد قادر ، چاپی یەكەم ، چاپخانەی ڕۆژهەڵات . 2010

*لەستایشی ئەدەب دا ، بێن ئۆكری ، وەرگێڕانی :شێرزاد حەسەن ،چاپ وبڵاوكراوەی ئاراس-هەولێر ، 2001

. گۆڤار وڕۆژنامەكان :

*پەشێو وهەڵوێست ، زیرەك كەمال - هەفتەنامەی (ڕێگای كوردستان)، ژمارە (766)" 2007

*چاوپێكەوتن لەگەڵ عەبدوڵڵا پەشێو ، ئامادەكردنی ڕۆژنامەی میدیا ،ژمارە (142)، 2003

*د.یوسف سەلامە ، گفتوگۆ ، گۆڤاری ( ڕەهەند ) ، ژمارە ( 14-15)2003

*شاعیر-ستراتیژ-تاكیتیك، ئەحمەد تاقانە، گۆڤاری كاروان، ژمارە (168)، كانونی یەكەم، 2002

*محمود دەروێش ، ئامادەكردنی گۆڤاری ( سبەی ) ،ژمارە (1) جۆزەردانی 1993.

*مەلەفی تایبەت بە عەبدوڵڵا پەشێو ، گۆڤاری ڕامان ،ژمارە (78) كانونی یەكەم، 2002

دیوانەكان:

*بروسكەچاندن ، دیوانە شیعر ، عەبدوڵڵا پەشێو ،چاپی دووەم ، چاپخانەی ڕۆشنبیری-هەولێر، . 2001

*دیوانی شێركۆ بێكەس ، بەشی دووەم ، ستۆكهۆڵم ، 1992.

*دیوانی عەبدوڵڵا پەشێو ،چاپی یەكەم ، بەبێ‌ ناوی چاپخانە . 2002

*دیوانی عەبدوڵڵا پەشێو ،كۆمەڵە شیعر ،چاپی یەكەم ،بەبێ‌ ناوی چاپخانە ، . 2002

*دەربەندی پەپولە ،شێركۆ بێكەس ،چاپی دووەم ،سلێمانی ، 1998

*زەوی سەخت وئاسمان دوور ، دیوانە شیعر ،مارف ئانمـایی ،چـاپی یەكـەم ، چـاپخانەی (شـوعاع) -تەورێز ، 1377.

* شەونیە خەوتان پێوە نەبینم ، دیوانەشیعر ، عەبدوڵڵا پەشێو ، چاپی یەكەم،(ئینتیشاراتی سەقز)، 1980.

*هەسپم هەورەو ڕكێفم چیا ، عەبدوڵڵا پەشێو ، شـیعر ، 1980-2005، چ1، چ. وەزارەتی پەروەردە-هەولێر،2006

-نامەی ماستەر ودكتۆرا :

*نوێكردنەوە لە شیعری كوردیدا دوای جەنگی یەكەمی جیهان تاساڵی .1970.نامەی ماستەر ، كۆلێجی پەروەردە ، زانكۆی بەغداد 1995.

كەناڵ و سایتە كوردییەكان:

*چاوپێكەوتن لەگەڵ عەبدوڵڵا پەشێو ، كەناڵی میدیا تیڤی1994 ،.

سەرچاوەكان بەزمانی عەرەبی :

*بین الفلسفە والادب ، سـارتر ، ترجمە:مجاهیـد عبـدالمنعم مجاهیـد ، منشـورات دار المكتـب الحیـات –بیروت1975،

*تحليل الخطاب الشعري علي ضو‌و المناهج النقديية الحديثة ، محمد عـزام ، اتحـاد الكتـاب العربـي دیمشق2003

*نقد الشعر العربي الحديث في العراق من 1920-1985، عباس توفیق ، دار الرسالە، 1987.

منشور

2016-04-25

إصدار

القسم

Articles

كيفية الاقتباس

عەبدوڵڵا . ش. ن. . (2016). ڕەنگدانەوەی جەنگی ناوخۆیی باشوری كوردستان لە شیعرەكانی عەبدوڵا پەشێودا . مجلة جامعة حلبجة:: گۆڤاری زانکۆی هەڵەبجە, 1(1), 72-99. https://doi.org/10.32410/huj-10003

المؤلفات المشابهة

1-10 من 296

يمكنك أيضاً إبدأ بحثاً متقدماً عن المشابهات لهذا المؤلَّف.