كاتی گێڕانه‌وه‌ له‌ ڕۆمانی "هوتێل ئه‌وروپا"ی "فه‌رهاد پیرباڵ"دا له‌ ڕوانگه‌ی (جیرارد جینێت)

الزمن السردى في رواية (فندق أوروبا) لفرهاد بيربال، رؤية (جرارد جنيت)

المؤلفون

  • ره‌نجده‌ر ازاد عزیز Department of Accounting, Faculty of Humanities and Social Science, Koya University, Koya, Kurdistan Regional Government, Iraq.

DOI:

https://doi.org/10.32410/huj-10494

الكلمات المفتاحية:

السردیات، زمن السرد، جیرار جینیت، روایة هوتیل اوروبا، فرهاد بیربال، گێڕانەوەسازی، کاتی گێڕانەوە، جیرار جینێت، ڕۆمانی هۆتێل ئەوروپا، فەرهاد پیرباڵ

الملخص

إن السرديات كعلم يقوم بدراسة و تحليل البنى النصية وأساليبها ،وعند جرار جنيت فان الكاتب لكي يقوم بسرد الحكايات عليه أن يقوم بثلاث مهام رئيسة ،وهي " التنظيم" و"الوقت" و"الإعادة" ، ويقصد بالتنظيم تسلسل تعاقب أحداث الحكاية وليس شرطا ان تكون هذه الأحداث متسلسلا منطقيا ، ويقصد بالوقت حجم وقت الأحداث على مستوى الحكاية وحجم وقت مستوى السرد ،أما الإعادة فيقصد بها اعادة الحدث على مستوى الحكاية وعدد اعادة نفس الحدث على مستوى السرد أو بالعكس . هذا البحث استعان بالمنهج التحليلي الوصفي ويحاول تطبيق طريقة ومنهج "جرارجنيت" على رواية "فندق أوروبا" ،لأن عنصر الزمن وتمخضاته في سرد هذه الرواية واضحة وجلية . والبحث منقسم على فصلين ، في الفصل الاول تمت دراسة السرد وزمن السرد ومنهج جرار جنيت ، أما في الفصل الثاني فقد تطرق الباحث الى تطبيق هذا المنهج على نصوص الرواية .



پوختە
گێڕانه‌وه‌سازی وه‌ك زانستێك، كه‌‌ شێوه‌ و بنیاتی ده‌قی گێڕانه‌وه‌ شیكارده‌كات و لێیده‌كۆڵێته‌وه‌. "جیرارد جینێت" فه‌ره‌نسی، وه‌ك ڕە‌‌خنه‌گر و تیۆرزانی ئه‌م بواره‌، پێیوایه‌ نوسه‌ران بۆ گێڕانه‌وه‌ی حیكایه‌ت ده‌توانن له‌ سێ ڕووه‌وه‌ گۆڕانكاری به‌دی بهێنن، كه‌ ئه‌مانیش: "سستمی ڕێكخستن"، "ماوه‌"، "دوباره‌بوونه‌وه"ن‌. مه‌به‌ست له‌ ڕێكخستن، زنجیره‌ی به‌دوایه‌كداهاتنی ڕووداوه‌كانی حیكایه‌ته‌ كه‌ ده‌شێ له‌ئاستی گێڕانه‌وه‌دا تێكبشكێنرێن. مه‌به‌ست له‌ ماوه‌، بڕی ماوه‌ی كاتی ڕودانی ڕوداوێكه‌ له‌ ئاستی حیكایه‌ت و بڕی ئه‌و ماوه‌یه‌ی كه‌ له‌ئاستی گێڕانه‌وه‌دا هه‌یه‌، كه‌ ده‌شێ یه‌كسان، یاخود زیاد یا كه‌متربێت. هه‌رچی دوباره‌بوونه‌وه‌یه‌، واتا دوباره‌بوونه‌وه‌ی ڕوداوه‌ له‌ئاستی حیكایه‌ت و چه‌ند جاره‌ی دوباره‌بوونه‌وه‌ی هه‌مان ڕوداو له‌ئاستی گێڕانه‌وه‌دا، یاخود به‌پێچه‌وانه‌وه‌. توێژینه‌وه‌ی به‌رده‌ست به‌پشت به‌ستن به‌ میتۆدی "وه‌سفی شیكاری" هه‌وڵده‌دات بنه‌ما و پێوه‌ری تیۆره‌كه‌ی "جیرارد جینێت" له‌سه‌ر ڕۆمانی "هوتێل ئه‌وروپا"دا پڕاكتیزه‌ بكات. له‌به‌رئه‌وه‌ی ڕە‌‌وتی كات و ده‌رهاویشته‌كان له‌ نێو گێڕانه‌وه‌كانی ئه‌م ڕۆمانه‌دا نموونه‌یه‌كی زیندوون تا به‌پێی پێوه‌ره‌كانی ئه‌م تیۆره‌ لێیان بكۆڵرێته‌وه‌. توێژینه‌وه‌كه‌ به‌سه‌ر دوو به‌شدا دابه‌شكراوه‌، له‌به‌شی یه‌كه‌مدا: هه‌وڵدراوه‌ له‌باره‌ی گێڕانه‌وه‌سازی و كاتی گێڕانه‌وه‌ و تیۆره‌كه‌وه‌‌ بدوێ. به‌شی دووه‌میشدا ته‌واوی تیۆره‌كه‌ به‌سه‌ر ده‌قی ڕۆمانه‌كه‌دا پڕاكتیزه‌ كراوه‌.

المراجع

-ئه‌ڵوه‌نی، نه‌جم خالید(2004)بینای كات له‌ سێ نموونه‌ی ڕۆمانی كوردیدا (ژانی گه‌ل، شار، ڕاز)، چ1، چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، سلێمانی.

-بشیری، محمود-هرمزی، زهرا(1393)تحلیل ساختار روایت در رومان آفتاب پرست نازنین، مجله‌ متن پژوهی ادبی، شماره‌ 59، سال18، بهار.

-بهنام فر، محمد- ساروكلایی، ....(1393)بررسی زمانمندی روایت در رمان سالمرگی-براساس نظريه‌ ژرار ژنت، مجله‌ متن پژوهی ادبی، شماره‌ 60، سال18، تابستان.

-پیرباڵ،فه‌رهاد(2010) هوتێل ئه‌وروپا، چاپ یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی ئاراس، هه‌ولێر.

--تازه‌كند، رؤیا جدی....(1396) بررسی مؤلفه‌ زمان در اتوبوس شمیران بر اساس دیدگاه ژرار ژنت، مجله‌ متن پژوهی ادبی، شماره‌ 76، سال 22، تابستان.

-تولان، مایكل جی(1383) درآمدی نقادانه‌-زبانشناختی بر روایت، ترجمه‌ ابوالفضل حری، بنباد سینمایی فارابی، تهران.

-حاجی، سه‌نگه‌ر قادر(2009)بنیاتی گێڕانه‌وه‌ له‌ داستان "مه‌م و زین"ی ئه‌حمه‌دی خانی و ڕۆمانی "شاری مۆسیقاره‌ سپیه‌كان"ی به‌ختیار عه‌لی دا، چاپ1، چاپخانه‌ی خانی، دهۆك.

-دهخدا،علی اكبر(1377)لغت نامه‌ دهخدا، جلد8، چاپ 2، دانشگاه تهران، تهران.

-ژنت، ژرار(1388)"نظم در روايت" گزیده‌ مقالات روایت، مارتن مك كوئیلانو ترجمه‌ فتاح محمد، مینوی خرد، تهران.

-سعید، جلال ئه‌نوه‌ر(2009) ته‌كنیكی گێڕانه‌وه‌ له‌ ڕۆمانی (ئێواره‌ی په‌روانه‌)ی به‌ختیار عه‌لی دا،

-شكری،یدلله‌(1395)ساختار روایت در داستان شیخ صنعان-بر نظريه‌ "ژرار ژنت"، مجله‌ مطالعات زبانی-بلاغی، شماره‌ 13.

-شهبان، محمد-پناهلو، ماهرخ علی(1396)تحلیل زمان روایی در دو فیلم ده‌رباره‌ "لی" و "گذشته‌" از دیدگاه ژرار ژنت، مجله‌ دو فصلنامه‌ روایت شناسی، شماره‌ 2، سال اول، پایز و زمستان.

-فاضلی، فیروز-تقی نژاد، فاطمه‌(1389)روایت زمان در رمان از شیطان آموخت و سوزاند، مجله‌ ادب پژوهی، شماره‌ 12، تابستان.

-قاسم زاده‌،سید علی- ...(1393)مقایسه‌ عنصر زمان در روایت پردازی رمان های به‌ هادس خوش آمدید و سفر به‌ گرای 270 درجه‌- بر مبنای نظريه‌ ژرار ژنت، مجله‌ ادبیات پارسی معاصر، شماره‌2، سال4، تابستان.

-علیزاده‌،ناصر-فرید،مهناز مهدی زاده‌(1395)بررسی عنصر زمان در قصه‌ ورقه‌ و گلشاه از دیدگاه‌ ژرار ژنت، مجله‌ دو فصلنامه زیان و ادبیات فارسی، شماره‌82، سال 25، بهار و تابستان.

-طاهری، قدرت الله‌-پیغمبرزاده‌، لیلا سادات(1388)نقد روایت شناسانه‌ مجموعه‌ "ساعت پنج برای مردن دیراست" بر اساس نظریه‌ ژرار ژنت، مجله‌ ادب پژوهی، شماره‌ 7-8، بهار و تابستان.

-كنان، شلومیت ریمون(1387)روایت داستانی: بوطیقاء معاصر، ترجمه‌ ابوالفضل حری، نیلوفر، تهران.

-گریان، فرهاد درود- كوپا، ..(1391)زمان روایی در رمان احتمالا گم شده‌ای- بر اساس نظریه‌ ژرار ژنت، مجله‌ فصلنامه‌ تخصصی مطالعات داستانی، شماره‌ 2، سال 1، زمستان.

-لوته‌، یاكوب(1386) مقدمه‌ای بر روایت در ادبیات و سینما، ترجمه‌ امید نیك فرجام، مینوی خرد، تهران.

-مارتین،والاس(1386)نظريه‌های روایت، ترجمه‌ محمد شهبا، چاپ دوم، هرمس، تهران.

-مكاریك،ایرناریما(1385)دانش نامه‌ نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه‌ مهران مهاجر و محمد نبوی، نشر اگه‌، تهران.

-موفتی،په‌ری ساڵح(2012)گێڕانه‌وه‌ له‌چیرۆكه‌كانی(ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ئیسماعیل)، چاپ1، چاپخانه‌ی حاجی هاشم،هه‌ولێڕ.

-هه‌ژار(1385)هه‌نبانه‌ بۆرینه‌-فه‌رهه‌نگی كوردی-فارسی، چاپ5، تهران.

--یعقوبی، رؤیا(1391)روایت شناسی و تفاوت میان داستان و گفتمان- براساس نظريات ژرار ژنت، مجله‌ پژوهش نامه‌ فرهنگ و ادب، شماره‌ 13، سال هشتم، بهار و تابستان.

--اخوت،احمد(1371)دستور زبان دستان، نشرفر، اصفهان.

-الكساسبة،عبدالله مسلم(2006)تجربة سلیمان القوابعة الروائیة،دارالیازوری العلمیة للنشر و التوضیع، عمان، الاردن.

-Genette, Gerard(1983)Narrative Discourse An Essay in Method, Translated by Jane E.Lewin, Gernell university press, Ithaca, New York.

منشور

2023-12-30

كيفية الاقتباس

عزیز ر. ا. (2023). كاتی گێڕانه‌وه‌ له‌ ڕۆمانی "هوتێل ئه‌وروپا"ی "فه‌رهاد پیرباڵ"دا له‌ ڕوانگه‌ی (جیرارد جینێت) : الزمن السردى في رواية (فندق أوروبا) لفرهاد بيربال، رؤية (جرارد جنيت) . مجلة جامعة حلبجة:: گۆڤاری زانکۆی هەڵەبجە, 8(4), 47-65. https://doi.org/10.32410/huj-10494

المؤلفات المشابهة

1-10 من 90

يمكنك أيضاً إبدأ بحثاً متقدماً عن المشابهات لهذا المؤلَّف.