ڕۆڵی به‌رنامه‌كانی گفتوگۆی ته‌له‌فزیۆنی له‌سازاندنی بڕیاری سیاسیدا توێژینه‌وه‌یه‌كی مه‌یدانیه‌ بۆ نمونه‌یه‌ك له‌بژارده‌ی سیاسی له‌هه‌رێمی كوردستان له‌ماوه‌ی 1/1/2018 -31/12/2019

المؤلفون

  • ئاشنا عبدالله قادر كۆلێجی زانسته‌ مرۆڤایه‌تیه‌كان ، به‌شی ڕاگه‌یاندن، زانكۆی سلێمانی، سلێمانی، هه‌رێمی كوردستان، عێراق
  • ئه‌كره‌م فه‌ره‌یدون حه‌مه‌ئه‌مین كۆلێجی هونه‌ر، به‌شی ڕاگه‌یاندن، زانكۆی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر، هه‌رێمی كوردستان، عێراق

DOI:

https://doi.org/10.32410/huj-10357

الملخص

بابەتی ئەم توێژینەوەیە بریتییە لە (ڕۆڵی به‌رنامه‌كانی گفتوگۆی ته‌له‌فزیۆنی له‌سازاندنی بڕیاری سیاسیدا) توێژینه‌وه‌یه‌كی مه‌یدانیه‌بۆ نمونه‌یه‌ك له‌بژارده‌ی سیاسی له‌هه‌رێمی كوردستان له‌ماوه‌ی 1/1/2018 -31/12/2019، کە بۆ هەرێمی کوردستانی گرنگیی خۆی هەیە. گرنگییەکەشی لەو سۆنگەیەوەیە کە لەگەڵ گۆڕانکارییە بەرچاوەکانی دە ساڵی ڕابردوو لە هەلومەرجی سیاسیی هەرێمداو زیادبوونی لایەنەکانی ململانێ لەکایەی سیاسییداو هەروەها قەیران و ناجێگیرییەکانی ڕەوشی سیاسیی و ئابووریی هەرێم، تەلەڤزیۆنەکان و بەرنامە گفتوگۆییەکانی تەلەڤزیۆنەکان مەیدانێکی گرنگی پێکگەیشتن و گفتوگۆ و ڕووبەڕووبوونەوەی لایەنەکان لەگەڵ یەکدی و لەگەڵ جەماوەریشدا بوون و لەم ڕووەوە یەکێکە لە توێژینەوە نوێکان کە بەزمانی دایک ئامادەکرابێت و پەیوەست بێت بە بەرنامەی گفتوگۆی تەلەڤزیۆنی و سازاندنی بڕیاری سیاسییەوەو. ئامرازەکانی ڕاگەیاندن لەپاش ئەو پێشکەوتنە بەرچاوەی بەسەریاندا هاتووە، بەشدارییەکی گرنگ و گەورە دەکەن لەژیانی کۆمەڵایەتی و سیاسیی کۆمەڵگەکانداو کاریگەریی بەرچاویان هەیە لەسەر پێکهێنان و دروستکردنی ڕای گشتی و بڕیاری سیاسیی. ئەگەر لەپێشتردا ململانێکان لەڕێگەی سەربازی و بەریەکەوتنی ڕاستەوخۆوەبووبێ، ئەوا لەئێستادا ئەم ململانێیە زیاتر لە نێو ڕاگەیاندن و لەڕێگەی ئامرازەکانی ڕاگەیاندنەوە یەکلایی دەبێتەوە. ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ئامانج لێی زانینى ڕۆڵی به‌رنامه‌ى گفتوگۆى ته‌له‌فیۆنیه‌له‌سازاندنی بڕیاری سیاسیدا، بۆیه توێژە‌ر له‌چوارچێوه‌ی توێژینه‌وه‌ی وه‌سفی پشت به‌ستوو به‌میتۆدی ڕووپێو به‌شێوازی ڕای گشتی هه‌نگاوه‌میتۆدیه‌كانی پیاده‌كردوه‌،
هه‌روه‌ها له‌تیۆرینامه‌دا پشتی به‌تیۆری پشت به‌ستن به‌ئامڕازه‌كانى ڕاگه‌یاندن به‌ستوه‌لای جه‌ماوه‌ر كه‌یه‌كێكه‌له‌تیۆره‌دیاره‌كانی بواری ڕاگه‌یاندن كه‌تایبه‌ته‌به‌دروستكردنی كاریگه‌ری یان ڕۆڵ له‌سه‌ر جه‌ماوه‌ر وه‌ك یه‌كێك له‌ڕه‌گه‌زه‌كانی كرده‌ی په‌یوه‌ندیكردن، هه‌ر بۆیه‌توێژه‌ر كۆمه‌ڵگای ڕای گشتی (ده‌سته‌بژێری) وه‌رگرتوه‌ و سامپڵی ناهه‌ره‌مه‌كی مه‌به‌ستداری بۆ (230) ده‌سته‌بژێر له‌پارێزگاكانی هه‌ولێر و سلێمانی و دهۆك و هه‌ڵه‌بجه هه‌ڵبژاردوه بۆ ڕاپرسی ڕا، كه‌بێگومان بۆ كرده‌نیكردنی ڕێكاری ڕای گشتی توێژە‌ر فۆرمی شیكردنه‌وه‌ی ڕاپرسی ڕای به‌كارهێناوه‌ بۆ گه‌یشتن به‌ئامانجی توێژینه‌وه‌.

المراجع

یه‌كه‌م: سه‌رچاوه‌ كوردییه‌كان:-

-عەبدوڵڵا، ئەمیر ناميق، ڕادیۆ و تەلەفیزیۆنی گەلی کوردستان، مەکتەبی بیر و هۆشیاری (ی. ن. ک)، باشووری کوردستان، ٢٠٠٥.

-بشیریە، د. حسین، زانستی سیاسی، وەرگێڕانی باباعەلی مێهرپەروەر، چاپخانە ڕۆژهەڵات-هەولێر، ٢٠٠٩.

دووه‌م: سه‌رچاوه عه‌ره‌بیه‌كان:-

-كبارة، أسامة ظافر، برامج التلفزيون والتنشئة التربوية والاجتماعية للأطفال، دار النهضة العربية، بەیروت، لبنان، 2003.

-مكاوي و السيد، د. حسن عماد و ليلي حسين ، الإتصال ونظرياته المعاصرة، الدار المصرية اللبنانية، 2001.

-راغب، د. نبیل، اساسيات العمل الصحفي، دارنوربا للطباعة، القاهرة، ١٩٩٩.

-سامیە، رزیق، البرامج الاجتماعیة في الفضائیات الجزائریة، ٢٠١٦.

-صالح، زهرة، صناعة القرار السیاسي، معهد البحرین للتنمیة السیاسیة، سلسلة کتیبات البرلمانیة، ٢٠١٦.

-امیرە واخرون قاسمی، المهارات الاتصالیة لمقدمي البرامج التلفزیونیة و تاثیرها علی فاعلیة الرسالة الاعلامیة، کلیة العلوم الانسانیة والاجتماعیة، قسم الاعلام والاتصال وعلم المکتبات، جامعة ٨ی مای ١٩٤٥، ٢٠١٥-٢٠١٦.

-غباشی، محمد جمعە، (کیف تعد برنامج تلفزیونی)، دار الفاروق للاستثمارات الثقافیە الجیزە، مصر، ٢٠٠٨.

-الذبیدی، منذر صالح جاسم، دور وسائل الاعلام في صنع القرار السیاسی، دار الحامد للنشر و التوزیع، عمان، ٢٠١٣.

سێیه‌م: سه‌رچاوه فارسییه‌كان:

مفاخر، زهرا، مفاهیم و اصطلاحات برنامەسازی سیما، معاونت تحقیقات و برنامەریزی دفتر تشکیلات و سیستم ها، ١٣٨٤.

الوانی، سید مهدی، تصمیم¬گیری و تعیین خط¬مشی دولتی، انتشارات سمت، ایران - تهران، ١٣٩٦.

سلیمانیان، محمد حسین، "تعیین سە رکن اصلی مجری، موضوع و میهمان در برنامەهای گفتگو محور سیاسی شبکە اول سیما در رضایت بیشتر مخاطب"، پایان¬نامەی کارشناسی ارشد، دانشکدە صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ١٣٩٤.

پوریان، محمد تقی، "نقد نظریە انتخاب عقلانی در تصمیم¬گیری سیاست¬های راهبردی"، فصلنامەی پژوهش¬های راهبردی سیاست، سال ششم، شمارەی ٢٣، ١٣٩٦

پاسدار، محمد رضا، تهیەکنندگی برای تلویزیون با نگاە سیستمی، انتشارات دانشکدە صدا و سیما، تهران - ایران، ١٣٨٩.

تسلیمی، محمد سعید، تحلیل فرایندی خط¬مشی¬گذاری و تصیمیم¬گیری، انتشارات سمت، ایران - تهران، ١٣٩٦.

چواره‌م: سه‌رچاوه‌ ئینگلیزییه‌كان:

-David Morley, Family Television: Cultural Power and Domestic Leisure, Routledge, London - UK, 2005.

-Martin Leister & Others, New Media: A Critical Introduction, Routledge, London - UK, 2009

-Roger Silverstone,Television and Everyday Life, Routledge, London - UK, 2003. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203358948

پێنجه‌م: گۆڤار و رۆژنامه‌كان:

-زايد، حيدر فالح، (دور البرامج الحوارية في القنوات الفضائية العراقية وأثرها في التنمية الوعي السياسي للمواطن)، مجلة الدراسات الإعلامية- ژمارە چوار –ئاب ٢٠١٨، ناوەندى دیموکراسى عەرەبى –بەرلین- ئەڵمانیا.

- حسنو وخليل، م. راضي رشيد م. م. إيثار طارق، (البرامج الحوارية و دورها في تشكيل اتجاهات الرأي العام من وجهة نظر طلبة الاعلام)، مجلة كلية التربية الاساسية، ژمارە (٧٣) ساڵى ٢٠١٢.

شه‌شه‌م: نامه‌ی ماسته‌ر و دكتۆرا:

- زیتونی و زیتونی، ابراهیم، صابر، دوافع تعرض الطلبة المسیلة للبرامج الحواریة فی قناە الشروقtv، مذکرە مکملة لنیل شهادە الماستر فی علوم الاعلام والاتصال، جامعة محمد بوضیاف المسیلە، کلیە العلوم الانسانیە والاجتماعیة، قسم علوم الاعلام والاتصال .

- دنقلا، اریج الجیلي ادریس، تصمیم الدیکور التلفزیوني وأثرە في جذب المشاهد بقناة الشروق، رسالة مقدمة لنیل درجة الماجستیر، جامعة السودان للعلوم والتکنولوجیا، کلیة دراسات العلیا، ٢٠١٨.

- یوسف، ریهام سامی حسین، (دور البرامج الحوارية في القنوات حكومية وخاصة)، رسالة ماجستر- غير منشورة، جامعة القاهرة، كلية الاعلام، ٢٠٠٨.

- خیرە، عبدالنبي صوریة، عتو، دور قناة الشروق العامة في معالجة القضایا الاجتماعیة في الجزائر، مذکرة تخرج لنیل شهادە م د في علوم الاعلام و الاتصال، جامعة عبدالحمید ابن بادیس، ٢٠١٧-٢٠١٨.

چاوپێكه‌وتن:

- گروە رسانە، "خلاقیت در برنامەهای گفتگومحور"، ١٣٩٦، http://www. iribnews. ir/007lyxڕێکەوتی چاوپێکەوتن: 2019. 3.

منشور

2020-12-30

إصدار

القسم

Articles

كيفية الاقتباس

عبدالله قادر ئ. . . ., & فه‌ره‌یدون حه‌مه‌ئه‌مین ئ. . (2020). ڕۆڵی به‌رنامه‌كانی گفتوگۆی ته‌له‌فزیۆنی له‌سازاندنی بڕیاری سیاسیدا توێژینه‌وه‌یه‌كی مه‌یدانیه‌ بۆ نمونه‌یه‌ك له‌بژارده‌ی سیاسی له‌هه‌رێمی كوردستان له‌ماوه‌ی 1/1/2018 -31/12/2019. مجلة جامعة حلبجة:: گۆڤاری زانکۆی هەڵەبجە, 5(4), 340-366. https://doi.org/10.32410/huj-10357