Khana Qubadi's Invention in the Field of Thought and the Art of Poetry Epic
DOI:
https://doi.org/10.32410/huj-10445Keywords:
Khana Qubadi, Poetry epic, InventionAbstract
Khana Qubadi was one of the great poets of classical Kurdish literature. He lived at the end of seventeenth century and the beginning of eighteenth century. He always seeked freedom and he was against oppression and violence. He was proud of Kurdish language. Qubadi has the greatest collection of poems. In some genres, he was the role model for other Kurdish poets such as: translation of the Holy Quran, Epics, Repetition, Satire. Despite that his era was full of wars and conflicts, he could skilfully use his artistic abilities and he brought many literary innovations into Kurdish literature. Therefore, he shines like a star in Kurdish literature. This paper tries to shed light on his literary inventions in order to be used as a source for scientific researches and to make Kurdish researchers pay more attention to this great poet, who is from Goran dialect, because he is one of the poets with numerous poems, but he has not gained reseachers’ attention yet.
References
-ئەمین، نەوشیروان مستەفا(د)، 2012، بەدەم رێگاوە گوڵچنین، چ2، الدار العربیە للعلوم- ناشرون.
-ئەحمەد، كەیفی، 2019، بنیاتی هونەری داستان لە ئەدەبی فۆلكلۆری كوردیدا (بە نموونە زاری كرمانجیی نێوەڕاست)، چ1، چاپخانەی ئنستیتیوتی كەلەپوری كورد.
-پیرباڵ، فەرهاد، 2002، مێژووی وەرگێڕان لە ئەدەبییاتی كوردیدا ( لە كۆنەوە تا 1932)، چ1، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، زنجیرە بڵاوكراوەكانی گۆڤاری ئاسۆی پەروەردە (10)، هەولێر.
-جەباری، رزگار، سارۆ، غەفار، 1399، یەكەمین كۆنگرەی شاعیری بەناوبانگی كورد خانای قوبادی، كۆمەڵێك توێژینەوەی كۆنگرەكە، چ1، جوانڕۆ.
-جوتیار، خالد، 1984، فۆلكلۆر، چاپخانەی (الحوادث)، هەولێر.
-حوسێن، مەولود، سەنگەر، ڕێزان، 2018، ژانرە ئەدەبییەكان، چ1، ناوەندی ڕۆشنبیری ئاودێر، هەولێر.
-حسەین، هەڤاڵ ئەبوبەكر، 2007، چەشە ئەدەبی و ڕۆژنامەنوسییەكان و ڕەنگدانەوەیان لە ژیان و ژین دا، چاپخانەی شڤان، سلێمانی.
-خەزنەدار، مارف(د)، 2002، مێژووی ئەدەبی كوردی، بەرگی دووەم، چ1، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.
-خەزنەدار، مارف(د)، 2001، مێژووی ئەدەبی كوردی، بەرگی یەكەم، چ1، هەولێر، دەزگای ئاراس.
-خەزنەدار، مارف(د)، 2010، مێژووی ئەدەبی كوردی، بەرگی دووەم، چ2، هەولێر، دەزگای ئاراس.
-خەیات، كاروان عوسمان، 2013، داستانی گورگ و ڕێوی، بەڕێوەبەرایەتی چاپ و بڵاوكردنەوەی سلێمانی.
-ڕەسول، عیزەددین مستەفا(د)، 1979، لێكۆلێنەوەی ئەدەبی فۆلكلۆری كوردی، چ2، چاپخانەی زانكۆی سلێمانی.
- ڕەسول، شوكریە(د)، 1989، ئەدەبی كوردی و هونەرەكانی ئەدەب، چاپخانەی خوێندنی باڵا، هەولێر.
-ڕێبین، عوسمان، 1399، یەكەمین كۆنگرەی شاعیری بەناوبانگی كورد خانای قوبادی، كۆمەڵێك توێژینەوەی كۆنگرەكە، چ1، جوانڕۆ.
- سەجادی، علاالدین،(د) 1389، مێژووی ئەدەبی كوردی، چ3، انتشارات كردستان، سنندج.
-سەجادی، علاالدین،(د) 1389، مێژووی ئەدەبی كوردی، چ3، انتشارات كردستان، سنندج.
- عەلیاوەیی، عەبدوڵڵا(د)، 2004، كوردستان لە سەردەمی عوسمانی دا ، بڵاوكراوەكانی سەنتەری لێكۆڵینەوەی ستراتیجی كوردستان، سلێمانی.
-قوبادى، خانا، 2011، سوڵتان ئیبراهیم و نۆش ئافەرین، كۆكردنەوە و داڕشتنەوەى حەمەڕەشى ئەمینى. چاپى یەكەم.، هەولێر، دەزگاى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئاراس.
-قوبادی، خانا، 2016، دیوانی خانای قوبادی، كۆكردنەوەو لێكۆڵینەوەی كاروان عوسمان خەیات (ڕێبین)، چ1، چاپخانەی شوان، سنە.
- قوبادی، خانا، 2017، لەیلێ و مەجنوون، ساغكردنەوەو لێكۆڵینەوەی كاروان عوسمان خەیات (ڕێبین)، چ1، چاپخانەی، شوان سنە.
- قوبادی، خانا، 1975، شیرین و خوسرەو، ساغكردنەوەی (محمدی ملا كریم مودەریس)، زنجیرەی ژیانەوەی كەلەپوری ئەدەبی كورد- ژمارە(2)، چاپخانەی كۆڕی زانیاری كورد، بەغدا.
-ملاساڵح، خانا، 2006، یوسف و زڵێخا، ساغكردنەوەی (حەكیم ملاساڵح)، چ1 چاپخانەی گشتی هەولێر، كۆڕی زانیاری كوردستان، ژمارە (17).
نامەی ئەكادیمی بە زمانی كوردی:
-قادر، سەنگەر،2009، بنیاتی گێڕانەوە لە داستانی (مەم و زین) ی خانی و ڕۆمانی (شاری مۆسیقارە سپییەكان) ی بەختیار عەلی دا، دەزگای توێژینەوەو بڵاوكردنەوەی موكریانی، چاپخانەی خانی، دهۆك.
-كەسنەزانی، بوشرا، 2022، ئێستاتیكای گێڕانەوە لە ئەدەبی كوردیدا، نامەی دكتۆرا، كۆلێژی زمان، زانكۆی سلێمانی.
سەرچاوەكان بە زمانی عەرەبی:
-ترحیینی، فایز(د)، 1988، الدراما و المذاهب الادب، ط1، المؤسسة الجامعیة للدراسات و النشر و التوزیع، بیروت.
-عبداللە، محمد حسن(د)، 1978، فنون الأدب (أصول، نصوص، قراءت)، ط2، دار الكتب الثقافیە، الكویت.
سەرچاوەكان بە زمانی فارسی:
-شمیسا، (د) سیروس، 1393، انواع ادبی، چاپ چهارم، نشر میترا، تهران.
-مدرسی، فاطمە، 1390، فرهنگ توصیفی نقد و نظریەهای ادبی، ضاث اول.
-میرصادقی، جمال، 1393، شناخت داستان، مؤسسە انتشارات، تهران.
-میرصادقی، جمال، 1394، عناصرداستان، انتشارات سخن، چ9 تهران.
گۆڤار
- ابراهیم ، عمر، 1979، فۆلكلۆر بەرهەم و دەستكەوت بەهرەی پتر لە هەزاران ساڵی پێش ئێستایە، گۆڤاری ڕۆشنبیری نوێ، 76.
-تاڵەبانی، موكەرەم، 2010، ئایا سەردەمی داستان بەسەرچووە، گۆڤاری كاروان، ژ(248)، 76.
-گەرمیانی، عادل، 2008، گرنگی داستان و ڕۆمان لە تێۆری ئەدەبدا، گۆڤاری نەوشەفەق، ژ55.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Fazil Majid Mahmood, Shoxan Ramazan Qadir
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License [CC BY-NC-ND 4.0] that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
